De makers van de Leekster Tak.

De originele Leekster Tak werd door diverse Leekster inwoonsters in huisvlijt vervaardigd uit een met groen papier omwikkeld gebogen wilgentakje en een rechte met rood papier behangen met negen kleurige papieren bloemen, de middelste drie in goud- of zilverkleur. Het was een welkome aanvulling op het gezinsbudget met name in de wintermaanden wanneer op het land weinig werk te verrichten was en vele werkzaamheden stillagen.

De meest bekende maakster van Leekstertakken was in de jaren vijftig van de twintigste eeuw Antje Huizing-Lap (1897-1976), vrouw van vishandelaar Derk Huizing, wonend aan de Scheiershoek in Leek. Zij leerde het vak van Hendrika Feringa-Van der Heide ("Olle Rike") en Trientje de Vries-De Wit. Dichtbij "Olle Rike" woonde mevrouw Geeske Veenstra-Kobes die ook Leekstertakken maakte en verkocht aan de Bosweg en Scheiershoek.

"Olle Rike" Henderika Feringa-Van der Heide (1839-1933)


Deze foto is genomen aan de Bosweg in Leek. Mevrouw Geeske Veenstra-Kobes verkocht hier Leekstertakken bij het bat van het Boschhuis. Ze woonde ernaast op nr. 10/11. Zij en haar kinderen maakten de Leekstertakken van papier. Op de achtergrond de Scheiershoek.


 Antje Huizing-Lap en haar zoon Jan

Als alle onderdelen, wilgentakjes op maat gesneden en geknipt sitspapier beschikbaar waren, deed mevrouw Huizing er ongeveer 10-15 minuten over om een Leekster Tak te maken. In de barre winter van 1963 heeft zij enkele honderden Leekster Takken verkocht aan vele schaatsers die van heinde en verre naar De Leek kwamen. Zij kochten bij haar als herinnering aan de schaatstocht een Leekster Tak.    

 

Jan Huizing bezig met het maken van Leekstertakken

Na het overlijden van Antje Huizing-Lap nam haar zoon Jan Huizing (1925-1998) het maken van de Leekster Tak over. Het was "zijn" Leekster Tak die Prins Willem Alexander droeg toen hij in 1988 het lidmaatschap van de Vereniging De Friesche Elf Steden kreeg aangeboden.

 

De Leekster Tak leeft nog steeds!
Na het overlijden van Jan Huizing hebben de Vrouwen van Nu, afdeling Leek-Nietap, op uitdrukkelijk verzoek van Jan Huizing het maken van de Leekstertak voortgezet. Deze afdeling is inmiddels opgeheven, maar de Leekster Tak leeft nog steeds. De takken worden nog altijd gemaakt en verkocht door enkele dames die het maken van de Leekster Tak geleerd hebben van Jan Huizing. Zij doen dit sinds 2021 onder auspiciën van onze ijsvereniging en zij leiden ook nieuwe Leekster takkenmakers op. 

Een aantal dames van IJsvereniging Leek maken de Leekster Tak (februari 2021) 


Film "Schaatsvermaak in Leek."
In 2022 heeft Tjerk Bekius van TBavLeek uit Leek de film "Schaatsvermaak in Leek" gemaakt. In deze film wordt het verhaal van de Leekstertak verteld en ziet u hoe de Leekstertak gemaakt wordt. Ook zijn er beelden van de ijsbaan op Landgoed Nienoord in de coronatijd (februari 2021) en komt de schrijver van het boek over de Leekstertak, Siebrand Homan (1944-1921) van de Historische Kring Leek e.o. aan het woord.


Het gebruik om een Leekster Tak te halen is uniek in ons land en zou alleen daarom al in ere gehouden moeten worden. IJsvereniging Leek wil voorkomen dat deze eeuwenoude Leekster traditie verloren gaat en zet zich als erfgoeddrager in om dit immaterieel erfgoed van het Westerkwartier levend te houden en door te geven aan toekomstige generaties. Dit doen wij door de ambacht van het maken van de Leekster Tak, alsmede de geschiedenis, gebruiken en rituelen van de Leekster Tak over te brengen op jongere generaties. IJsvereniging Leek verkoopt de Leekster Tak, wij organiseren voor geïnteresseerden de workshop "Leekster Tak maken" en in een natuurijsperiode is er voor de basisscholen een speciaal schaatsprogramma op ijsbaan Nienoord, het "Leekstertak arrangement".

De Leekster Tak siert de deur van de kantine op ijsbaan Nienoord.